Türkan Soyalan

1912 yılının o meşhur Nisan gecesinde, Titanik’in soğuk Atlantik sularına gömülüşü, modern tarihin en büyük trajedilerinden biri olarak hafızalara kazındı. Ancak bu facia sadece bir buzdağı çarpışması değildi. Perde arkasında, insan hataları ve kibirle yoğrulmuş bir hikaye yatıyor. Titanik'in batışı, insanlığın açgözlülüğünün, gururunun ve görmezden geldiği uyarıların bir bedeliydi.

Bir "Mucize" İnşaatın Temellerindeki Çatlaklar

Titanik, “batmaz” gemi olarak tanıtıldı. Ancak bu unvan, gerçekte felakete zemin hazırlıyordu. Gemiyi zamanında teslim etmek için inşaat süreci hızlandırılmış, gövdesini bir arada tutan perçinlerde daha ucuz, kalitesiz malzemeler tercih edilmişti. Uzmanlar daha sonra bu perçinlerin çarpma sırasında fermuar gibi açıldığını ve geminin savunmasız bir şekilde su aldığını ortaya çıkardı. Titanik bir mühendislik harikasıydı, evet, ama aynı zamanda kendi zayıflıklarıyla donatılmış bir saatli bombaydı.

Altı Uyarıya Rağmen Durmayan Hız

14 Nisan’da Titanik, önündeki buzdağları hakkında altı farklı uyarı aldı. Ancak Kaptan Edward Smith, hız kesmek yerine gemiyi neredeyse tam hızda New York’a doğru sürmeye devam etti. Neden? Çünkü Titanik, sadece en büyük değil, aynı zamanda en hızlı transatlantik gemi olarak tarihe geçmek istiyordu. Bu, bir kibir meselesiydi.

Bu yetmezmiş gibi, gözcülerin kullanması gereken dürbünler kilitli bir kutuda unutulmuştu. Buzdağı, gemiye sadece 500 metre mesafede fark edildi. Bu kadar kısa sürede yapılacak tek şey, gemiyi döndürmeye çalışmaktı. İronik bir şekilde, doğrudan çarpmak yerine yön değiştirme çabası, geminin yan tarafında daha büyük bir hasara yol açtı.

Yeterince Can Kurtaracak Yer Varken...

Titanik'te yalnızca 1.178 kişilik cankurtaran botu vardı, oysa gemide 2.224 yolcu ve mürettebat bulunuyordu. Daha fazla bot yerleştirmek mümkün olmasına rağmen, tasarımcılar estetik kaygılarla bu fikri reddetti. Üstelik tahliye sırasında botların çoğu yarı dolu indirildi. Mürettebat, felaket senaryolarına hazırlıklı değildi; bu yüzden birçok yolcu, organize edilemeyen panik yüzünden gemiyle birlikte boğuldu.

65 kişilik filikalar, yalnızca 12-20 kişiyle kaldırılırken, Atlantik’in dondurucu sularında binlerce insanın çığlıkları yankılanıyordu. Titanik’in batışı, insan hayatından çok prestije odaklanan bir anlayışın sonuçlarını ortaya koyuyordu.

Felaketin Gerçek Suçlusu: İnsan Kibri

Titanik battığında, yalnızca devasa bir gemi değil, aynı zamanda bir sistemin kibri de sulara gömüldü. White Star Line şirketi, faciadan sonra sorumluluktan kaçınmak için hayatta kalanların ifadelerini küçümsedi ve soruşturmalarda insan hatasını örtbas etmeye çalıştı. Dünya, trajedinin tek sebebinin bir buzdağı olduğuna inandırıldı. Ancak gerçek, gemi enkazı ve hayatta kalanların hikayeleriyle gün yüzüne çıktı. Titanik batmak zorunda değildi.

Görmek İstemediğimiz Dersler

Titanik’in hikayesi bize bir şey öğretiyor: Felaketler kaçınılmaz değildir, ancak insanın kibri ve açgözlülüğü, onları kaçınılmaz hale getirebilir. Uyarıları görmezden gelmek, estetiği güvenliğin önüne koymak ve hızla övünmek… Titanik’in kaderini belirleyen asıl buzdağı bunlardı.

Bugün Titanik’in hikayesini yalnızca bir trajedi değil, aynı zamanda bir uyarı olarak hatırlamalıyız. Teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin, insanlığın kibri her zaman en büyük düşmanı olacaktır.

Unutmayın: Gerçek buzdağı, insanın kendi gururudur.