Seher Toprak

 “Sokakta Serbestçe Dolaşan Tehlike: Psikiyatrik Vakaların Toplum Güvenliği Sorunu”

Toplumda giderek artan şiddet olayları, saldırganlık ve mantık dışı eylemler, günlük yaşamımızda endişe verici bir hale geldi. Kadına yönelik şiddetten çocuklara zarar verenlere, hayvanlara işkence edenlerden trafikte ambulansların önünü kesenlere kadar çeşitli olaylar, birçok insanın aklına aynı soruyu getiriyor:

“Bu insanlar neden sokakta serbestçe dolaşıyor?”

Gelişen olaylar, psikiyatrik tedaviye ihtiyaç duyan veya tehlike arz eden kişilerin, gerekli kontrol ve rehabilitasyon süreçlerinden geçmeden toplum içinde yaşamaya devam ettiklerini düşündürüyor.

Toplumda Artan Psikiyatrik Vakalar ve Güvenlik İhtiyacı

Günümüz toplumunda psikiyatrik sorunların görülme oranı artarken, tedaviye ulaşmada yetersiz kalan bireylerin sayısında da ciddi bir artış gözleniyor. Özellikle şiddete eğilimli, saldırgan veya başkalarına zarar verme potansiyeline sahip kişilerin tedavi süreçlerinin aksaması, toplum güvenliğini doğrudan tehdit eden olayların yaşanmasına zemin hazırlıyor.

Kadın cinayetleri, çocuklara yönelik tehlikeli eylemler ve trafik kazaları gibi gündelik olaylarda bu tür bireylerin rol oynadığını gösteren örnekler artıyor.

Klinik gözetim altında tutulması gereken ve tedavi edilmediğinde başkalarına zarar verme ihtimali yüksek olan bu kişiler, tedavi sistemindeki eksiklikler ve gözetim mekanizmalarının yetersizliği nedeniyle toplum içinde serbestçe dolaşabiliyor.

Psikiyatri servislerinde yetersiz kontenjan, uzman eksikliği ve uzun tedavi süreçleri, bu riskli kişilerin doğru zamanda doğru bakımı almalarını zorlaştırıyor.

Ceza ve Rehabilitasyon Sistemlerindeki Eksiklikler

Psikiyatrik vakaların toplumda bu kadar yoğun şekilde yer almasının bir diğer sebebi, cezai yaptırımların caydırıcı olmaması ve rehabilitasyon sürecinin etkisiz kalması. Psikolojik değerlendirme sonucunda cezaevine değil, rehabilitasyona yönlendirilmesi gereken kişiler, yetersiz rehabilitasyon hizmetleri nedeniyle topluma yeniden kazandırılmak yerine daha da riskli hale geliyor. Bu süreç, kimi zaman bireyin kendisi ve çevresi için daha büyük bir tehlikeye dönüşüyor.

Özellikle suç işleme eğiliminde olan veya tehlikeli davranışlar sergileyen kişiler için sadece cezai yaptırımlar değil, aynı zamanda psikiyatrik destek ve rehabilitasyon uygulamaları da oldukça önemli.

Ancak, Türkiye’deki ceza ve rehabilitasyon sisteminde bu tür desteklerin sağlanmasındaki eksiklikler, toplumsal güvenliğe zarar veriyor. Bu tür vakalar, gerektiğinde klinik tedaviye yönlendirilip toplumdan izole edilmedikçe, benzer olayların yaşanması kaçınılmaz.

Sağlık ve Hukuk Sisteminin Rolü

Sağlık ve hukuk sistemleri arasında daha etkin bir iş birliğine ihtiyaç var. Özellikle adli süreçlerde psikiyatrik tanıya sahip kişilerin tedavi ve gözetim süreçlerinin daha titizlikle ele alınması, sağlık sisteminin rehabilitasyon hizmetlerinde iyileştirmeler yapılması şart.

Sosyal devlet ilkeleri doğrultusunda toplumdaki her bireyin güvenliği sağlanmalı ve tehlike arz eden vakaların tespit edilerek önlem alınması gerekmektedir.

Bu konuda atılacak adımlar, sadece toplumsal güvenliği sağlamakla kalmayacak; aynı zamanda tedaviye muhtaç bireylerin iyileşmesine ve yeniden topluma kazandırılmasına da katkı sağlayacaktır.

Klinik gözetimin artması, bu bireylerin ihtiyaç duydukları sağlık hizmetlerine ulaşmalarını sağlayarak suç işlemelerini veya tehlikeli eylemlerde bulunmalarını engelleyebilir.

 Toplumsal Çözüm Önerileri

Toplumun huzur ve güvenini sağlamak, yalnızca bireysel güvenlik önlemleri almakla sınırlı değil; aynı zamanda psikiyatrik tedaviye ihtiyacı olan bireylerin doğru rehabilitasyon süreçlerinden geçmesini de içerir.

Sağlık, hukuk ve sosyal hizmetlerin bu tür vakalar için etkili bir iletişim ve koordinasyon ağı oluşturması gereklidir. Aksi takdirde, psikiyatrik tedaviye erişim sağlayamayan, agresif ve toplum için risk oluşturan bireylerin sayısı artacak; bu da toplumda daha fazla şiddet olayına, can kaybına ve travmaya yol açacaktır.

Bu doğrultuda yapılacak adımlar, gerek ceza gerekse tedavi süreçlerinin yeniden düzenlenmesini, toplumda şiddet eğilimli bireylerin gerekli klinik tedavi ve gözetim hizmetlerini almalarını sağlamak olmalıdır. Sağlıklı bireylerden oluşan bir toplum, güvenli bir toplumdur; dolayısıyla her bireyin ihtiyaç duyduğu destek ve gözetimi alması, herkesin yararınadır.